Filozoficzne obrazki

Komiks Pan Blaki Karola Konwerskiego i Mateusza Skutnika to przykład połączenia filozoficznych rozważań z komiksową estetyką. Ważkie tematy zostały zaakcentowane przez czytelny przekaz, dzięki czemu rozważania tytułowego bohatera, zaczerpnięte z wykładów Leszka Kołakowskiego, stają się przystępne nawet dla czytelników nie mających zbyt wiele wspólnego z lekturą filozoficznych tekstów.

Tytułowy Blaki to nieszablonowa postać, zmagająca się z parzeniem herbaty w kuchni, a jednocześnie przesiadująca przed telewizorem w dużym pokoju. Konwerski i Skutnik zaproponowali mariaż filozofii z komiksową formą. Dzięki ich eksperymentowi ważkie tematy z Mini-wykładów o maxi-rzeczach Kołakowskiego docierają pod strzechy w prostym przekazie rysunkowym na wzór średniowiecznej Biblia pauperorum.

Niektórzy mogą protestować przeciwko koncepcji wykorzystania filozofii w dziele komiksowym, uważając, że taki zabieg może grozić zbrukaniem poważnych treści cenionego filozofa. Tymczasem prosty, obrazkowy Pan Blaki zasługuje na pełne poparcie i uznanie. Autorzy komiksu, wykorzystując rozważania nad sensem istnienia, wartościami, jakimi od wieków kierowała się zachodnia cywilizacja, odnaleźli drogę do świadomości czytelników, nie identyfikujących się na co dzień z arcypoważnymi treściami filozoficznymi. Konwerski zaadaptował przemyślenia Kołakowskiego dla przygód pana Blakiego, który bynajmniej nie jest wszystkowiedzącym bohaterem, mającym zawsze rację. Scenarzysta na przykładzie epizodów z własnego życia opisuje, a rysownik ilustruje maxi-sprawy, o których wspomina Kołakowski.

Skutnik wybrał czarno-białą tonację dla swego komiksu, nawiązując do dotychczasowych rozwiązań znanych z Morfołaków. Rysownik uznał, że ograniczenie kolorystyczne do dwóch barw odzwierciedla czarno-białe widzenie świata w większości życiowych sytuacji. Kadry komiksu są niewątpliwym złudzeniem, gdyż jednocześnie autorzy udowadniają, że między tymi dwoma kolorami znajdują się różne odcienie szarości. Dzięki temu zabiegowi Skutnik pokazuje, że i nasze życie jest zarówno bogate, jak i skomplikowane. Więcej w nim filozofowania, wątpliwości i refleksji niż jasnowidzenia i wygłaszania truizmów. Dzięki inspiracji Mini-wykładami o maxi-rzeczach Leszka Kołakowskiego powstał prawdopodobnie pierwszy polski, na wskroś filozoficzny komiks. Jednak w graficznej stronie komiksu brakuje głębokich czerni, znanych z pierwszego tomu, czy chociażby mocnej czarnej okładki wydania “znakowego”. Ale na tym można poprzestać z zastrzeżeniami wobec działań Skutnika, które stoją w opozycji do krzykliwie kolorowych historii, z którymi są kojarzone najczęściej komiksy.

Mimo wykorzystania filozoficznego źródła Pan Blaki nie obezwładnia intelektualnym przesłaniem. Konwerski i Skutnik proponują spokojną lekturę o sprawach, które dotyczą każdego homo sapiens. Autorzy dają znać o istnieniu harmonii w codziennej gonitwie i sygnalizują, że mimo niezdrowego trybu życia można zwolnić. To najważniejsza wartość ich komiksu o ważnych sprawach.

Autor: Hubert Kuberski